जनै पूर्णिमा, रक्षा-बन्धन, राखी र ऋषितर्पणी !

(वेद र विज्ञानको सन्दर्भ)

नारायण घिमिरे

भूमिका:

संसारमा ज्ञान यस्तो कुरा हो जुन जति बाँडियो त्यति बढ्छ। जति सदुपयोग गर्‍यो त्यति विशाल हुन्छ। ज्ञानको चुरो फाइदा लाई रोक्न सक्ने तागत प्रकृतिले कसैलाई पनि उपलब्ध गराएको छैन। त्यसैले त हाम्रो परम्पराको कथालाई हामीले गहिरिएर हेर्‍यो भने कुनै सैतानले मेहनत मार्फत कुनै बिन्दुमा पुगेर निश्चित ज्ञान वा शक्तिको आशीर्वाद माग्दै गर्दा उक्त दुष्ट लाई दिइएको आशीर्वादले आफैलाई निकट भविष्यमा ठुलो क्षति दिने जान्दा जाँदै पनि साक्षात् शिवजी भनिएका भोले शङ्कर आफै तथास्तु…

दसै-तिहार कति बैज्ञानिक !

नारायण घिमिरे

मध्य कार्तिक बाट मध्य पुसको महिना हेमन्त ऋतुको समय हो। यो समयमा चिसो हावा चल्ने हुँदा वातावरण स्वच्छ रहने, बिहानीमा कुइरो लाग्ने, शीत पर्ने, शरीरले बिस्तारै चिसो पनको महसुस गर्ने गर्दछ। चिसो हावाको प्रभाव महसुस गर्दै गर्दा शरीरले आउँदै गरेको चिसो मौसम  सँग अभ्यस्त हुन बिस्तारै आफ्नो शारीरिक अनुकूलता विकास गर्न सुरु गर्छ।

मध्य वैशाख देखि मध्य-असारको गृष्म ऋतुको गर्मी, प्रचण्ड उष्णता एवम मध्य असार देखि मध्य भदौको वर्षा ऋतुको झरी, वर्षा, ओसिलोपन काटेको शरीरले मध्य पुस देखि मध्य…

किन सूर्य प्रति धन्य छौ हामी ? वेद र विज्ञानका कुरा।

नारायण घिमिरे

अथर्ववेद चौथो काण्ड शौनक संहिता शाखा ३७ कृमिनाशनम् सूक्त Mantra 4.37.8 (मन्त्र ४.३७.८) and (र) Mantra 4.37.9 (मन्त्र ४.३७.९) ले पानी, हावा र खाद्य जन्य रोगाणु वाट बच्ने उपायको बारे कुरा गर्ने क्रममा वेदका निम्न दुई सूक्तहरूले  बिहानको सूर्यको किरणको शक्ति सम्बन्धको वैज्ञानिक सिद्धान्तहरूको चर्चा गर्दछ। यसले  सूर्यको किरणहरूको एन्टि-प्याथोजेनिक गुणहरू कसरी हाम्रो लागि हामी वरपरको वातावरण स्वस्थ  र आनन्दवर्धक  बनाउने आशीर्वादको रूपमा प्राप्त भएको छ भन्ने बारे समेत ज्ञान उपलब्ध गराउँदछ।

The following two suktas of the Vedas discuss…

सचेत नारीको भूमिका: भोट कसलाई भन्ने बारे वैदिक सुझाव !!

समाजमा खड्किएको सचेत नारीको भूमिका !!

चुनावमा भोट कसलाई हाल्ने भन्ने बारे वैदिक सुझाव !!

नारायण घिमिरे

भोट कसलाई ?

मानिस कोही सानो-ठुलो हुँदैन। अवसर पनि सानो वा ठुलो भनेर कसैले पाउने कसैले नपाउने हुँदैन। महाभारतका रचयिता व्यास भटकेका ऋषि पराशर र एक माझीकी (माछा मार्ने पेसामा रहेका) छोरी सत्यवतीका छोरा थिए। महान् सन्त नारद आश्रममा रहेका ब्रामणिहरूको समूहको दासीका छोरा थिए।

गाई पाल्ने यादवका छोरा थिए कृष्ण। विश्वामित्र, द्रोण र बुद्ध क्षत्रिय (व्यापार गर्ने परिवारका) थिए । एक सुध्र…

माननीय गगन थापा द्वारा नारायण घिमिरेको ‘नेपाली रैथाने जडीबुटी’ पुस्तक विमोचन।

डेढ दशकदेखि क्यानडामा खाद्य तथा औषधि विज्ञका रूपमा कार्यरत नारायण घिमिरेद्वारा लिखित ‘नेपाली रैथाने जडीबुटी’ पुस्तक काठमाडौँमा एक विशेष समारोह बिच सार्वजनिक भएको छ । कार्यक्रममा नेपाली काँग्रेसका महामन्त्री एवं पूर्व स्वास्थ्यमन्त्री गगनकुमार थापा, पुस्तकको प्रकाशक शिखा बुक्सका पुष्पराज पौडेल, विश्लेषक आमोद पोख्रेल, समीक्षक राजकुमार बानिया र शङ्कर तिवारीले संयुक्त रूपमा उक्त पुस्तकको विमोचन गरेका थिए ।

पुस्तकमा तीतेपाती, धुर्सेली, खिर्रो, रुद्राक्ष, कुश, टिमुर, दूबो, मोरिङ्गा, सिमललगायत औषधीय गुणले भरिपूर्ण जडीबुटीले मानव स्वास्थ्यमा पार्ने सकारात्मक प्रभावका बारेमा उल्लेख गरिएको छ…

हरिवोधनी एकादशी (ठुलो एकादशी) रहेछ सनातन खाद्य दिवस !

नारायण घिमिरे

उज्यालो हुने रात जहाँ चन्द्रमाले सूर्यको प्रकाश पृथ्वीमा फर्काएर पृथ्वीलाई उज्यालो बनाउँछ त्यसलाई हामी शुक्ल पक्ष भन्ने गर्छौ। जुन रातमा परावर्तित प्रकाश हुँदैन त्यो रात अध्येरो हुने हुँदा त्यसलाई कृष्ण पक्ष भन्ने  गरिन्छ। कृष्णलाई प्रकाश विहीनता वा कालरात्रिको अर्थमा लिने गरिन्छ।यथार्थमा हरिवोधनी एकादशी (ठुलो एकादशी) को दिन सनातन खाद्य दिवसको रूपमा मनाइन्छ। भगवान् विष्णु लाई चाही खाद्य विज्ञानका प्रवर्तकका रूपमा पुजिन्छ।

हाम्रा गाउँ घरमा पण्डितहरू कार्तिक महिनाको शुक्ल नवमी बाट पूर्णिमा सम्म भगवान विष्णुको अमलाको रुखमा बास हुने बताउँछन्।…

तपाइको भान्सा तपाइको औषधालय !!

नारायण घिमिरे

आजको व्यस्त जीवनशैलीमा हामीले औषधि र खानेकुराबिचको औषधीय गुणबारे गहिरिएर हेर्ने गरेका छैनौँ । हाम्रा जीवनमा हामीले खाने धेरै खानाको औषधीय गुण हामीले खाने ओखतीहरूभन्दा दोब्बरभन्दा धेर रहने गर्दछ । त्यस्ता कुराहरूमा हाम्रो खासै ध्यान पुगेको हुँदैन । हाम्रो समाजमा आज क्यान्सर भन्ने कुरालाई निकै जल्दो बल्दो रूपमा प्रस्तुत गरिन्छ । यथार्थमा क्यान्सरका लाखौँ लाख विकृतिमा औँलाले गन्न सकिने मात्र भयावह प्रकृतिको हुने गरेको हामीले सामान्यतया बिर्सने गर्दछौँ । बाटोमा हिँड्ने क्रममा जब हामीलाई ठेस लाग्छ, हामी ऐया…

वेदले चिनेको विज्ञानले नचिनेको आँसु !!

नारायण घिमिरे |

तपस्या भनेको लगन हो । परापूर्व कालमा मानिसहरू कठोर तपस्या गर्दथे र ज्ञान प्राप्त गर्दथे । यसको अर्थ उनीहरू जुन कुराको बारे अनुसन्धानमा लाग्दथे त्यसमा आफूलाई सम्पूर्ण रूपमा समर्पित गर्दथे । आफूले चाहेको नतिजामा पुग्न सम्पूर्ण रूपमा होमिने व्यक्ति लाई भक्त (Devotee) भनिन्थ्यो ।

तन (मन्त्र वा मानसिक शक्ति), मन (यन्त्र वा इच्छा शक्ति/आत्मबल) र धन (तन्त्र वा शारीरिक शक्ति/ उपलब्ध साधन- श्रोत/तथा उपाय) लगाएर गरिएको खोज कार्य सिद्धिमा उनीहरू प्राय: सफल बन्दथे भन्‍न खोजिएको हो ।

आफूले जे…

वेद र विज्ञानको राडारमा नाग पञ्चमी !

नारायण घिमिरे 

वेद र विज्ञानको दृष्टिमा नाग पञ्चमी पिङ खेलेर मनाउनु पर्ने पर्व समेत हो। हामीले त्यो पिङ खेल्ने चलन सुनेनौ, देखेनौ होला। तर यो चलन संसारभर हाल समेत जीवित छ। भारतमा त झन् यत्र तत्र भेटिन्छ। नेपालमा पनि सुदूरपश्चिमका थारु समुदाय खास गरी राना थारुहरूले नाग पञ्चमीको दिन पिङ खेल्छन्।

नाग देवतालाई श्रीखण्डको सुगन्ध विशेष मन पर्ने भएकाले नाग पूजामा श्रीखण्ड चन्दनका साथै भस्मको प्रयोग गर्नु राम्रो मानिन्छ। त्यस्तै नागलाई सेतो रङ्ग मन पर्ने भएकोले नाग पूजाको दिन दूधले स्नान…

क्रियोल नेपाली भाषाको “नेपालमा गाँजा” ई-बुक प्रकाशित ।

लेखक नारायण घिमिरेले आफ्नो क्रियोल नेपाली भाषामा लेखिएको “नेपालमा गाँजा: नामक ई-बुक प्रकाशित गरेका छन्। विजया दशमीको उपलक्षमा एक दिन सबैलाई निःशुल्क डाउनलोडको सुविधा सहित उपलब्ध गराइएको उक्त किताब एकै दिनमा ९७६८ कपि डाउनलोड भएको थियो।  जुन नेपाली समय मध्य रात वाट हटाइएको छ। उक्त कृति इ-बुकको नाममा सुल्क तिरेर निकट भविष्यमा पड्न पाइने छ।  उक्त बुक प्राय सबै नेपाली हरुले बुझ्ने सरल भाषामा लेखिएको छ।

अन्दाजी पन्ध्र वर्षयता क्यानडामा खाद्य तथा औषधिविज्ञका रूपमा कार्यरत नारायण घिमिरे आयुर्वेदिक औषधिको साइड इफेक्टरहित गुण र एलोपेथिक ओखतीको…

नेपाल भ्रमणमा ई-कागज अनलाइन र एपी- १ टिभीमा बोल्दै गरेको भेटिए नारायण घिमिरे।

नारायण घिमिरे १५ वर्षयता खाद्य तथा औषधिविज्ञका रुपमा क्यानडामा कार्यरत छन् । उनी आयुर्वेदिक औषधीको साइड इफेक्टरहित गुण र एलोपेथिक औषधीको तत्काल उपचार गर्ने क्षमता पुनः संयोजन गरी चुस्त हर्बल ओखती विकास विषयका शोधकर्ता हुन् । घिमिरे परम्परागत भनिने आयुर्वेद र आधुनिक भनिने एलोपेथिक उपचार पद्धतिको सम्बन्ध र साइनोबारे अध्ययन गर्न लागिपरेका छन् । उनी वैज्ञानिक र प्रयोगात्मक विकासको अनुसन्धानमार्फत हर्बलको खाद्य र औषधीय गुण संयोजन गरी हिलिङ फुड निर्माण संलग्‍न छन् ।

नारायण घिमिरेका लेख विभिन्‍न पत्रिका र…

यात्रा स्वर्ग द्वारिको (अठार प्लस उमेर समुहको लागि मात्र) !!

हरेक पुरुषको अण्डाशयमा रहेको शुक्राणु उत्पादन गर्ने कोशिकाहरूको सङ्ख्याको आधारमा उसको वीर्यमा हुने शुक्रकीटको सङ्ख्या र गुणस्तर व्यापक रूपमा फरक हुने गर्दछ। सामान्यतया पुरुषको वीर्य स्खलन हुने समयमा प्रत्येक पटक दुई मिलीलीटर (एमएल) देखि ५ एमएल  वीर्यको निस्कन्छ। प्रति  एमएल  वीर्यमा २० मिलियन देखि ३०० मिलियन शुक्रकीट हुने हुँदा हरेक चोटिको स्खलन कुल ४० मिलियन देखि १८०० मिलियन शुक्रकीट स्खलन हुने गर्दछ। सन्तान उत्पादन गर्ने क्षमता रहेको ठानिने स्वस्थ मानिसमा प्रति एमएल  वीर्यमा औसत ४० देखि ६० मिलियन शुक्रकीट…